عيسي در زماني تولد يافت كه قوم اسرائيل در زير سلطه امپراطوري روم بود. بهمين دليل آنان مجبور بودند به رومي ها باج و خراج بدهند. در نظر بني اسرائيل ، كثيف ترين شغل را كساني داشتند كه مأمور بودند اين باج را براي دولت روم وصول كنند. آنها را «باجگير» مي ناميدند، و متي ' يكي از آنان بود. ولي هنگامي كه عيسي او را ديد، از وي دعوت كرد او را پيروي كند. متي ' نيز از زندگي كثيف خود دست كشيد و يكي از دوازده شاگرد عيسي شد و اين انجيل را چند سال پس از صعود استاد خود به آسمان ، نوشت .
راهنما
عيسي، ماشيح موعود
تأكيد اصلي متي بر اين است كه عيسي همان مسيح (ماشيح) موعودي است كه انبياي عهد عتيق در مورد او پيشگويي‌هاي زيادي كرده‌اند. به همين منظور او اكثر اوقات از عهد عتيق نقل قول مي‌كند و بطور خاصي يهوديان را مخاطب قرار مي‌دهد.
بدليل تكرار زياد اصطلاح «ملكوت آسمان» اين انجيل عموماً انجيل ملكوت نام گرفته است.
در عين حال كه نظم نگارش اين انجيل بطور كلي بر حسب ترتيب زماني است، مطالب آن بصورت موضوعي گروه‌بندي شده‌اند.
متي متن كاملي از موعظه‌هاي عيسي، علي‌الخصوص موعظة سر كوه، همچنين آمدن ثانوي و پايان دنيا را ارائه مي‌دهد.
متي
در انجيل متي صحبتي از نويسندة آن نيست. ولي از دوران آباء كليسا يعني از زمان پاپياس (يكي از شاگردان يوحنا) تا به حال، اين انجيل به متي نسبت داده مي‌شود.
اطلاعات زيادي از متي در دست نيست. از او به عنوان لاوي ياد مي‌شود. نام او در فهرست اسامي حواريون ذكر شده است (متي 10 : 3 ؛ مرقس 3 : 18 ؛ لوقا 6 : 15 ؛ اعمال 1 : 13) تنها جاي ديگري كه صحبت از متي مي‌شود، زماني است كه مسيح از او دعوت به پيروي مي‌كند (متي 9 : 9 - 13 ؛ مرقس 2 : 14 - 17 ؛ لوقا 5 : 27 - 32).
متي در اين انجيل، خود را به عنوان يك باجگير معرفي مي‌كند. باجگيران اشخاصي بودند كه ماليات دولت روم را جمع‌آوري مي‌كردند و معمولاً از مردم بيش از حدّ معمول پول مي‌گرفتند و بالطبع اشخاصي مطرود بشمار مي‌رفتند. لوقا مي‌گويد كه متي ضيافت عظيمي براي عيسي ترتيب داد تا فرصتي باشد كه همة حاضرين با عيسي ملاقات كرده او را پيروي نمايند. ولي متي از اين مهماني سخني ذكر نمي‌كند تا اعتباري براي خويش بدست نياورد. او هميشه در پرستش خداوند خود، از خويشتن چشم پوشي مي‌كند و همه چيز را تحت‌الشعاع مسيح قرار مي‌دهد. و به خاطر اينچنين فروتني، شخصيتي دوست داشتني دارد.
از انجيل متي به عنوان كتابي كه بيشتر از هر كتاب ديگر در سطح دنيا مورد مطالعه قرار گرفته، ياد شده است و فيض خدا از انتخاب چنين شخصيتي به عنوان نويسندة اين كتاب، بسيار اعجاب‌انگيز است.
بر حسب روايات موجود، بنظر مي‌رسد كه متي چند سال در فلسطين موعظه نمود و پس از آن به سرزمينهاي اطراف مسافرت كرد. سپس شروع به نوشتن انجيل خويش به زبان عبري كرد و چند سال بعد، احتمالاً در سال 60 ميلادي، نسخة كاملتري را به زبان يوناني تهيه نمود. او حقيقتاً با تحرير اين انجيل خدمت عظيمي نسبت به بني نوع بشر نمود.
حرفة باجگيري ايجاب مي‌كرد كه او عادت به ثبت اسناد و مدارك داشته باشد. در طول خدمت سه سالة مسيح، متي شخصاً با عيسي همراه بود.
چهار انجيل (اناجيل اربعه)
چهار انجيل موجود، هر كدام به تنهايي مهمترين بخش كتاب‌مقدس را تشكيل مي‌دهند - هر انجيل به تنهايي مهم‌تر از همة بخشهاي باقيماندة كتاب‌مقدس بشمار مي‌رود - حتي مهم‌تر از همة كتابهاي موجود در جهان - چرا كه شايد بتوان بدون بعضي از معلومات در اين دنيا زندگي نمود ولي حقيقتاً بدون شناخت مسيح، هيچيك از ما قادر به ادامة حيات نخواهيم بود.
كتب كتاب‌مقدس را در كلّ مي‌توان به دو بخش تقسيم نمود. كتب قبل از مسيح كه در مورد او پيشگويي مي‌كنند و كتب بعد از مسيح كه دربارة او كه قهرمان اناجيل است، توضيح مي‌دهند.
چرا چهار انجيل؟
در آن زمان بيش از چهار نفر به نوشتن در مورد مسيح مبادرت ورزيدند(لوقا 1 : 1). آن زمان، دورة سزار، سيسرو، سالوست، ويرژيل، هوراس، سِنِكا، ليوي، تاسيتوس، پلوتارك و پليني بود و عصر جنبش ادبيات بشمار مي‌رفت. شرح حال عيسي در طول يك قرن در بخشهاي مختلف دنياي شناخته شدة آن روز منتشر شده بود و پيروان سرسپردة متعددي را به خود جلب نموده بود. مسلماً اينچنين جوّي ايجاب مي‌نمود كه افراد زيادي دربارة عيسي بنويسند.
ما ايمان داريم كه خدا خودش در تدارك و آماده سازي اين چهار انجيل كه محتوي آنها زندگي و اعمال عيسي مسيح است، نقش بسزايي داشته است. در عهد عتيق گاهي يك جريان خاص را از زبان دو نفر مي‌شنويم ولي فقط در بخش اناجيل است كه مي‌بينيم چهار كتاب از كتب كتاب‌مقدس به زندگي يك شخص بخصوص كه عيسي ناصري باشد، اختصاص داده شده است. و اين به معني اهميت زيادي است كه اين شخص دارا است.
نويسندگان اناجيل
متي يك باجگير بود. لوقا، پزشك و يوحنا ماهيگير بود. در هيچ جا صحبت از حرفة مرقس نيست. متي و يوحنا همراهان عيسي بودند. مرقس از همراهان پطرس بود و انجيل او شامل مطالبي است كه او بارها از زبان پطرس شنيده بود. لوقا از همراهان پولس بود و انجيل او نيز شامل آن مواردي است كه پولس بطور متنوع در موعظه‌هايش در طول سفرهاي مختلف در امپراطوري روم اشاره نموده و يا خود شاهد آن بوده است. همة اين نويسندگان داستان مشتركي را تعريف مي‌كنند. هر يك از آنان سفرهاي كوتاه و طولاني داشته‌اند. آنها اغلب با هم به مسافرت مي‌رفتند. مرقس معمولاً هم با پولس و هم با پطرس همراه مي‌شد. لوقا و مرقس در سالهاي 61 تا 63 ميلادي با همديگر در روم زندگي مي‌كردند (كولسيان 4 : 10 و 14).
احتمالاً هر يك از آنان نسخه‌هاي زيادي بصورت مختصر يا مفصل از اين اناجيل خطاب به كليساها يا اشخاص مختلف نوشته‌اند. رسولان و همراهان، كليساهاي مختلفي را بنيانگذاري كرده بودند و اغلب از آنها ملاقات به عمل مي‌آوردند و احتمالاً در حين اين ملاقاتها آنچه را كه دربارة عيسي ديده و شنيده بودند به حالت نوشته، در اختيار آنان قرار مي‌دادند.
اغلب اين نوشتجات، به غير از چهار انجيلي كه امروز ما در اختيار داريم، در اثر جوّ پر از جفا و شكنجه‌اي كه توسط امپراطوري روم حاكم بود، از بين رفته‌اند. ولي خدا اين چهار انجيل را با محافظت و مراقبت خاص الهي حفظ نمود تا پيغام او بصورتي كامل و كافي به نسلهاي آينده منتقل شود (مرقس باب 1، لوقا باب 1، يوحنا باب 1).
